Było, minęło... Minitel - 30 lat francuskiego protoplasty internetu

W ramach sierpniowej  akcji W 80 blogów dookoła świata wybraliśmy dla was temat "Było minęło . Dziś więc możecie przeczytać u mnie o Minitelu, typowo francuskim wynalazku, który żył swym życiem przez trzydzieści lat, dopóki Internet nie wyparł go bezpardonowo strącając w mroki niepamięci.

Pod moim nieco nostalgicznym wpisem i Minitelu znajdziecie linki do wpisów innych członków naszej grupy uczestniczących w tej akcji.

*****

Jest wysoce prawdopodobne, że większość czytelników mego bloga nie wie cóż to takiego ów Minitel, który królował we francuskich domach od 1982 roku przez trzydzieści lat, czyli do roku 2012.

Miał ekran jak telewizor turystyczny i klawiaturę jak maszyny do pisania (azerty). Początkowo nawet miał zwykłą klawiaturę alfabetyczną, która okazała się niewygodna, więc szybko zamieniono ją na tę używaną przez maszynistki i sekretarki. Podłączony był do gniazdka telefonicznego i na dodatek każdy mógł go dostać za darmo....  Tak, tak. Minitel rozdawano za darmo. Ale wróćmy może do początku owej "minitelowej przygody".

Jest rok 1977, a może 1978. Prezydentem Francji jest Giscard d'Estaing. Pewnego dnia na jego biurku położono raport dotyczący informatyzacji Francji. To ten właśnie Raport Nora-Minc (od nazwisk autorów) stał się przyczyną poczęcia francuskiego protoplasty Internetu. Pisząc protoplasty używam oczywiście dużego uproszczenia, bo Internet rodził się poniekąd równolegle i opierał się na innych zasadach, ale to Internet w ciągu kilkunastu lat wyparł nieco później francuski Minitel z rynku.

Na podstawie Raportu Nora-Minc podjęto decyzję na szczeblu państwowym,  by rozwinąć nową sieć informatyczną o nazwie Vidéotex, a aparat ją obsługujący nazwano Minitel. Nazwa Minitel z czasem zaczęła oznaczać i sieć i sprzęt i dostępne dzięki niemu serwisy.

Po co w ogóle wymyślono Minitel? 

W latach 70-tych Francja nadrobiła opóźnienie i ilość abonentów telefonicznych wzrosła na tyle szybko, że France Telecom nie nadążał z re-aktualizacją papierowych książek telefonicznych. 

W ten oto sposób France Telecom i La Poste zainwestowały w Minitel, a pierwszy serwis udostępniony użytkownikom,  to właśnie elektroniczna książka telefoniczna, słynne 3611, które należało wpisać na ekranie.

Pierwsze, pilotażowe terminale rozdano użytkownikom już w roku 1980, a dwa lata później wprowadzono je do użytku w całym kraju. Sam Minitel, jak już wspomniałam  był darmowy. Płatne było jedynie połączenie telefoniczne, którego używano do transmisji danych między terminalem i bazą danych. 

Minitel bardzo przypadł Francuzom do gustu. Wkrótce można było konsultować wydania gazet,  sprawdzać rozkład jazdy, a nawet kupować bilety. Pojawiły się sklepy korespondencyjne jak 3615 3 SUISSES. Siedem banków udostępniło swym użytkownikom  wyciągi z kont. Można sprawdzić program kin i nawet znaleźć abonenta po numerze telefonu (tzw. odwrocona książka telefoniczna dostępna pod kodem 3615 ANNU)

Ale największą sławę zyskał Minitel,  dzięki serwisom libertyńskim, czyli słynny Minitel Rose. Pod adresami 3615 ULLA, czy 3615 GERALDINE można było na żywo dyskutować z młodymi kobietami (teoretycznie przynajmniej młodymi, bo widać było tylko tekst). Minitel gwarantował anonimowość każdemu użytkownikowi, więc tego typu usługi rozwinęły się błyskawicznie równocześnie z usługami giełdowymi, bankowymi czy dla młodzieży.

Szczyt popularności Minitel przeżywał w latach 1996-97, kiedy to oferował ponad 25 tysięcy różnych serwisów, a w użyciu było ponad 6,5 miliona terminali.

Minitel miał każdy, nawet ja. Trudno mi uwierzyć,  że to już tyle lat, ale gdy przyjechałam do Francji posiadany przez nas komputer nie był początkowo podłączony do Internetu. Nie pamiętam kiedy pojawił się u nas modem do komputera, ale Minitel mieliśmy w domu od początku. Dopiero przeprowadzając się do nowego mieszkania w 1997 roku, oddaliśmy aparat, bo już go nie używaliśmy i tylko zabierał miejsce. 

Zamknięty Minitel w moim pierwszym francuskim mieszkaniu.
Rok 1995.

Znalazłam jednak dla was specjalnie w starych albumach z (papierowymi) zdjęciami , jedno takie z 1995 roku. Zeskanowałam i powiększyłam fragment, gdzie dobrze widać Minitel stojący na półce , a raczej tronujący pomiędzy doniczką i telefonem stacjonarnym (tak, dobrze widzicie, słuchawka miała jeszcze kabel)

Poniżej znajdziecie dwa filmiki, które pokażą wam jak działał Minitel i jak go reklamowano w telewizji. To już historia ...

Minitel, był wielką dumą Francji, która jakoś nie chciała widzieć, że ekskluzywny jeszcze Internet zaczyna podkopywać zasługi populistycznego wynalazku jakim stał się Minitel.

Słynne stało się zdanie Prezydenta Chiraca z 1997 roku, gdy zażartował:

"Dziś piekarz z Aubervilliers wie dokładnie jak sprawdzić swe wyciągi bankowe w Minitelu. Czy można to samo powiedzieć o piekarzu w Nowym Jorku?"

"Aujourd'hui, un boulanger qui vit à Aubervilliers sait exactement comment vérifier ses relevés de compte sur le Minitel. Peut-on dire la même chose d'un boulanger à New York ?"

(Źródło)

Ciekawe jak żartował sobie Prezydent Chirac kilka lat później?

Inwazja internetu była bowiem nieunikniona. Stopniowo firmy zaczęły tworzyć swe strony internetowe utrzymując nadal usługi  w Minitelu.  

I tak poświęcony filmom serwis 3615 Allociné stał się wkrótce www.allocine.fr . Strona ta istnieje do dziś i ma się bardzo dobrze.

Podobną migrację wykonało wiele innych firm. Istniejące dziś fortuny często wywodzą się z epoki istnienia Minitelu. 

I tak randkowy serwis www.meetic.com ma swe korzenie w Minitel Rose (owego czatu z miłymi paniami). 

Z czasem jednak Minitel zaczął się starzeć. Użytkownicy przekonali się do komputerów i Internetu. Trzymali często Minitel z przyzwyczajenia. Najbardziej przywiązani do Minitelu okazali się rolnicy z Bretanii, ale w 2012 i oni musieli się z nim pożegnac na zawsze.

30 czerwca bowiem odłączono od sieci istniejace jeszcze 420 tysięcy terminali, które podłączano do sieci telefonicznej coraz rzadziej.

Zorganizowano całą kampanię zniszczenia odzyskanych terminali, których nie dało się wykorzystać już do niczego.

Dlaczego Minitel umarł w wieku zaledwie 30 lat? Ograniczony technicznie nie mógł już stawać w szranki z ulepszanymi coraz bardziej kolorowymi, pełnymi zdjęć i filmów komputerami i Internetem. Brak mu było graficznego interfejsu, a transmisja danych była bardzo powolna.

Pojawiły się telefony komórkowe i smsy, które zastąpiły wysyłanie wiadomości minitelem. Komputery stawały się coraz tańsze i otwierały ludziom okno na świat. Z roku na rok wymyślano coraz nowe, lepsze modele, a Minitel stał w miejscu. 

30 czerwca 2012 zakończył żywot,  choć już od lat jedynie wegetował. Odszedł bezpowrotnie do przeszłości. 

Francja była bardzo dumna ze swego Minitelu. Tylko, choć wszyscy za granicą zazdrościli jej tego wynalazku, to nikt go jakoś nie chciał kupić i wprowadzić u siebie, stawiając na pełen możliwości Internet.

Ciekawa jestem czy słyszeliście kiedyś już o Minitelu?

Źródła:
http://www.zdnet.fr/actualites/fin-du-minitel-retour-sur-30-ans-d-internet-a-la-francaise-39773564.htm

http://www.lemonde.fr/technologies/article/2012/06/29/l-adieu-international-au-minitel-le-france-wide-web_1726823_651865.html

Zapraszam do lektury pozostalych wpisow

Austria

Viennese breakfast -  Było minęło – czasy CK

Chiny

Biały Mały Tajfun - YMCA

Finlandia

Suomika - Opisywanie przeszłości po fińsku

Francja

Demain viens avec tes parents - Było minęło - Les Années folles

Francuskie i inne notatki Niki - Było, minęło... Minitel - 30 lat francuskiego protoplasty internetu

FRANG - Było, minęło - 4 najbardziej (nie)zapomniane francuskie wynalazki

Gruzja

Gruzja okiem nieobiektywnym - Była sobie fabryka…

Hiszpania

Hiszpański na luzie - Hiszpańska przeszłość ciągle żywa: pesetas

Japonia

Japonia-info.pl - O-haguro - zwyczaj czernienia zębów

Kirgistan

Enesaj.pl - Dawne nazwy miast Azji Środkowej

Litwa

Na Litwie - 10 miejsc na Litwie, które zmieniły się niemal nie do poznania

Niemcy

Nauka Niemieckiego w Domu - Było, minęło kiedyś w Niemczech

Niemiecka Sofa - Było, minęło …

Norwegia

Norwegolożka - Dawno temu w północnej Norwegii  

Rosja

Dagatlumaczy.pl - Blog o tłumaczeniach i języku rosyjskim, Dawne miary rosyjskie

Turcja

Turcja okiem nieobiektywnym - Było-minęło… tureckie miasta kiedyś i dziś

Wielka Brytania

Angielska Herbata - Jak język angielski wyglądał tysiąc lat temu?

Angielski C2 - Było minęło - służba (Downton Abbey)

Angielski dla każdego - 10 historycznych filmów o Wielkiej Brytanii

English-at-tea - Zamki w Wielkiej Brytanii, które muszę zobaczyć

Włochy

Studia, parla, ama  - W 80 blogów - był lir, nie ma lira.

Italia nel cuore - Co Napoleon ma wspólnego z włoską flagą?

Wielojęzyczne

uLANGUAGES - Jak wyglądała nauka języka w przeszłości?