Félix Faure - "szczęśliwie zmarły" prezydent Francji

Imię Félix (Feliks w wersji polskiej) oznacza "szczęśliwy" i ponoć taką właśnie "szczęśliwą" śmiercią zszedł z tego świata dokładnie 16 lutego 1899 roku francuski prezydent, Félix Faure.

W momencie gdy piszę te słowa,  mija właśnie - dzień po dniu - 116 lat od tego momentu i jak co roku w wielu mediach przypomina się ten największy prezydencki skandal ówczesnych czasów.

58-letni prezydent Francji zmarł bowiem "w ramionach" swej ówczesnej kochanki, 26-cioletniej Marguerite Steinheil, żony Adolpha Steinheila - malarza, który na romans żony spoglądał dość spokojnie  otrzymawszy od prezydenta kilka zamówień na obrazy.

Marguerite Steinheil, którą przez lata nazywano "Pompe Funèbre"
(zobacz cytat 3 poniżej w tekście)
źródło internet

Prezydent Faure miał w zwyczaju zapraszać swą 29 at młodszą przyjaciółkę do Pałacu Elizejskiego (skutera jeszcze wówczas nie wynaleziono, a fiakrem nigdzie jeździć najwidoczniej nie zamierzał).

W dniu, który przeszedł do historii, wezwał od do siebie Panią Steinheil na godzinę 17-tą. Po wyczerpujacych obowiązkach prezydenckich miał zamiar zrelaksować się w jej towarzystwie.

Spotkanie nastąpiło w niebieskim saloniku Pałacu Elizejskiego, choć są i źródła wspominające Salon d'Argent (Srebrny). 

Jeśli kiedyś uda wam się zwiedzić Pałac Elizejski (np podczas Dni Dziedzictwa w 3 weekend września), to zwróćcie uwagę na oba saloniki i przypomnijcie sobie tę opowiastkę.

Wróćmy jednak do Prezydenta.

Aby sprostać dość aktywnemu "relaksowi" zażył poważną dozę pewnego afrodyzjaka i w momencie gdy kochanka z uwagą zajmowała się "klejnotem rodzinnym" prezydenta, ten zaczął się nagle dusić i osunął się nieprzytomny.

Przerażona kochanka uciekła w panice, a nadbiegająca służba zajęła się prezydentem, czym prędzej wezwała lekarza, a później i księdza.

Oficjalną przyczyną zgonu był udar mózgu*.

Wedle prześmiewczej ówczesnej prasy prezydent zmarł podczas samego spotkania z kochanką.

Wedle innych źródeł stało się to kilka godzin później, w otoczeniu najbliższych.

Wybuch skandalu nie przeszkodził jednak w urządzeniu zmarłemu prezydentowi oficjalnej ceremonii pogrzebowej na koszt państwa. Faure, którego za życia często nazywano "Président Soleil" ("Prezydent Słońce", aluzja do "Króla Słońce") za uwielbianie przepychu, z pewnością byłby zadowolony z samej ceremonii.

Z historią śmierci prezydenta Félixa Faura związanych jest kilka cytatów, które przydać się mogą osobom zgłębiającym znajomość języka francuskiego.

Cytat 1)

Ksiądz wezwany by oddać ostatnia posługę, zapytał przybywając na miejsce:

- «Le président a-t-il toujours sa connaissance ?»
    ("Czy prezydent jest jeszcze przytomny?)

Na co mu odpowiedziano:

-«Non, elle est sortie par l'escalier de service.»   ("Nie, wyszła schodami dla służby")

Oczywiście ksiądz pytał o "przytomność" (connaissance), a odpowiadający miał na myśli "znajomą" (connaissance)

Jak widać różne znaczenia słowa connaissance** mogą wprowadzić w błąd :) przy tłumaczeniu pewnych cytatów :)

Nagrobek przedstawia śpiącego prezydenta u stop którego leżą flagi francuska i rosyjska. Prezydent Faure był bowiem autorem przymierza francusko-rosyjskiego. Jako prezydent udał się również w oficjalna podróż z wizyta do cara Rosji w 1897. Autorem nagrobka na Cmentarzu Père-Lachaise był René de Saint-Marceaux.

Cytat 2)

Ponoć Georges Clemenceau (który nie cierpiał Faura),  powiedział o zmarłym:

«Félix Faure est retourné au néant, il a dû se sentir chez lui»
"Félix Faure powrócił w nicość, musiał poczuć się jak u siebie"

Cytat 3) 

O prezydenckiej śmierci śpiewano także w kabaretach: 

«Il voulut être César et il ne fut que Pompée.»

("Chciał być Cezarem, a skończył wypompowany"

Chodzi oczywiście o grę słów i skojarzeń :

• Pompée (fr) - Pompejusz (pl) 
• Pompes Funebrés - Dom Pogrzebowy, przydomek jakim potem przez lata określano kochankę zmarłego prezydenta
• czasownik "pomper" - pompować, wysysać

Grób prezydenta Faure'a na paryskim Cmentarzu Père-Lachaise

Cóż za ironia losu, że człowiek pochodzący z ludu, zaczynający jako pracownik wytwórni skór, potem właściciel firmy handlującej nimi i który osiągnął w życiu tak wiele zostając prezydentem, znany jest szerokiej rzeszy Francuzów (i obcokrajowców) nie jako polityk, lecz jedynie dzięki temu w jaki sposób zmarł.

*****

W Paryżu jest stacja metra Faure (linia 8 w 15-tej dzielnicy) i ulica, a raczej aleja jego imienia : avenue Faure (również w 15-ej dzielnicy).

_______________________

*udar mózgu - accident vasculaire cérébral (AVC)

**connaissance (rodzaj żeński) : 1) wiedza, wiadomość 2) osoba znajoma, znajomy/znajoma 3) przytomność, świadomość 4) rozeznanie