Na zakończenie roku - rozmiary butelek szampana !

Butelka 0,75 l

Zbliża się nieubłaganie. Dzisiejsza północ, a potem nowy rok nastanie :) 

O, nawet rym mi się udał :)

Z tej okazji postanowiłam zrobić małe zestawienie słownictwa dotyczącego rozmiarów butelek  Szampana. 

Być może inne wina musujące z innych regionów stosują odmienne terminy, ale w Szampanii jest następująco:

Punktem wyjściowym do innych nazw jest standardowa butelka 0,75 l. 

Gdyby podzielić ja na ćwiartki, to wyszłoby nieco mniej niż, 0,2 l. Zaokrąglono wiec do równego i najmniejsza buteleczkę szampana o pojemności 0,2 l nazywa się "ćwiartką".

Połowa standardowej butelki to dokładnie 0,375 l i nazywa się ją "połówką" albo "dziewczynką".

Przypominam, że czy ćwiartka, czy połówka, to nie ćwiartka litra czy pół litra , a ćwiartka butelki standardowej i pół butelki standardowej. 

Takie ćwiartki podawane są np w samolotach, a połówki najczęściej w co elegantszych restauracjach.
Coraz częściej można też spotkać butelki półlitrowe nazywane medium lub pinte (choć częściej używa się pinte w stosunku do pół litra piwa).

Źródło KLIK TU

• Le quart : 20 cl 
• La demi-bouteille ou fillette : 37,5 cl 
• Medium ou pinte : 50 cl 

Następnie pod względem wielkości jest oczywiscie butelka 0,75 l i jej wielokrotności.

Magnum to dwie butelki, czyli 1,5 l. 

Jéroboam to już rzadziej spotykana butla o pojemności 4 butelek Szampana, czyli 3 l.

Sa to rozmiary butelek najczęściej spotykane w handlu.

Od lewej: fillette, standard, magnum
źródło : internet

• La bouteille standard ou Champenoise : 75 cl 
• Le Magnum :                1,5 l      (2 bouteilles de Champagne)
• Le Jéroboam :                3 l       (4 bouteilles de Champagne)

Kolejne wielokrotnosci butelek sa rzadkoscia i dlatego nosza tez dziwne nazwy - imiona krolewskie.

Mysle, ze nie musze juz nawet ich opisywac, bo logika nazzewnictwa otacza mgielka tajemnicy.
No bo jak wytlumaczyc dlaczego Salomon (ktory z proznego nie umial nic nalac:) zawier az 18 litrow (czyli tyleco 24 butelki Szampana), a Bltazar tylko 12 litrow (16 butelek Szampanaà?

Ja widac na ponizszej liscie najwieksza butla Szampana moze zawierac az 30 litrow, czyli tyle co 40 butelek i moze stad nazwa jest jeszcze dziwniejsza Melchizedek (postac biblijna, krol Salemu).

Oczywiscie te ogromne butle nie sa produkowane  seriami, a raczej na zamowienie na jakies wielkie okazje, rocznice czy wesela

• Le Mathusalem :            6 l         (8 bouteilles de Champagne)
• Le Salmanazar :             9 l         (12 bouteilles de Champagne)
• Le Balthazar :               12 l         (16 bouteilles de Champagne)
• Le Nabuchodonosor : 15 l         (20 bouteilles de Champagne)
• Le Salomon :                18 l         (24 bouteilles de Champagne)
• Le Souverain :              26,25 l    (35 bouteilles de Champagne)
• Le Primat :                    27 l         (36 bouteilles de Champagne)
• Le Melchisédech :        30 l         (40 bouteilles de Champagne)

Świetny schemat ukazujący rozmiary butelek Szampana
(Źródło: champagne.fr)

A jakiego rozmiaru Szampana lub wino musujace zamierzacie otworzyc dzis dzis o polnocy na powitanie 2015?

Teraz już będziecie mogli nazwać po francusku każdy rozmiar butelki "z bąbelkami" :)

I pamiętajcie, jeśli mowa jest o objętości poniżej litra, to we Francji używa się centylitrów, a nie decylitrów, czy dziesiątych części litra :) 

Zerknijcie np  powyżej na najmniejszy rozmiar : Le quart to po francusku 20 cl , a nie 0,2 l :)

Sztuczne ognie w Collioure (2014)

***

A dla osób uczących się francuskiego dwa przydatne zwroty :

***

avoir/mettre de la bouteille  

- mieć/nabrać doświadczenie w pewnej dziedzinie, związane z wiekiem

(pierwotnie odnosiło się to tylko do wina, które z czasem nabierało wartości; z czasem wyrażenie znalazło zastosowanie w stosunku do człowieka)

***

se mettre/être sur son trente-et-un*

- ubrać się bardzo starannie, być wyjątkowo elegancko ubranym, odstawić się

(dziś 31 grudnia i pewnie wielu z nas ubierze się wyjątkowo elegancko z tej okazji, ale to nie od cyfry 31 pochodzi powyższe wyrażenie; w średniowieczu istniało słowo trentain na określenie tkaniny z trzydziestu setek nitek, a ze była bardzo droga, wiec odziewano się w nią na wyjątkowe okazje; z czasem pierwotne słowo przekształciło się w trente et un)

* do 1990 roku tradycyjnie pisało się trente et un bez myślników

_____________

Dopisane wczesnym popołudniem: 

Jeśli wśród uczących się języka francuskiego, są tacy którzy dziwnym trafem nie znają jeszcze bloga Justyny, to wiedzę z zakresu "szampańskiego" słownictwa pogłębiać możecie dziś również i u niej (nie, nie umawiałyśmy się :), to przypadek . 

Blog o Francji, Francuzach i języku francuskim KLIK TU