Dzikie szparagi –
zielone oznaki wiosny
O zbieraniu grzybów, jagód czy poziomek słyszał chyba każdy
z nas. Ale czy wiecie, że znane nam z półek sklepowych szparagi, można również znaleźć
w wersji dzikiej na łonie natury ?
Kiedy kończy się zima, wystarczy nieco deszczu i słońca,
by w kilka dni pojawiły się te wiosenne skarby. Oczywiście nie wszędzie.
Najbardziej uprzywilejowane są pod tym względem regiony śródziemnomorskie, a
szczególnie Hiszpania, rejony południowej Francji i Włochy. To właśnie tam
można trafić na dziko rosnące szparagi, choć te uprawne, na przestrzeni wieków,
dostosowały się także i do chłodniejszych klimatów o znaleźć je można w
Niemczech, Belgii, Polsce czy w północnych regionach Francji (Ardeny, Alzacja)
Dzikie szparagi najczęściej pojawiają się w marcu i
kwietniu, a przy sprzyjającej aurze, nawet w lutym. Stąd w niektórych
przepisach na wiosenne potrawy spotkać można właśnie dzikie szparagi, podczas
gdy sezon na zielone czy białe szparagi uprawne, zaczyna się często dopiero w
maju.
 |
| Widok miejsca w Roussillon, gdzie co roku zbieram dzikie szparagi. |
Jak rozpoznać dzikie
szparagi ?
Aby stać się wprawnym zbieraczem dzikich szparagów, należy
wybrać się do najbliższej kwiaciarni, aby przyjrzeć się dokładniej, jak wygląda
asparagus używany jako ozdobnik do bukietów.
To tę właśnie roślinę należy odnaleźć w naturze, wśród
poboczy lasów, na brzegach strumieni, koło winnic albo wąwozów.
Dziki szparag nie jest
bowiem niczym innym, jak młodym pędem asparagusa i tylko pod tą postacią jest
jadalny. Dokładniej to tak zwany wypustek kłącza szparagu o łacińskiej nazwie Asparagus
Acutifolius.
Dziki szparag jest roślinnym kameleonem. Kolorem
upodabnia się do otaczającej go roślinności. Wśród bujnej zieleni jest również zielony,
ale lubi też pogorzeliska i wówczas ma kolor fioletowo-brązowy.
Rośnie pojedynczo, ale gdy dojrzymy jednego, duże jest
prawdopodobieństwo, że w promieniu paru metrów rośnie ich jeszcze kilka. Nie
trzeba go obcinać, bo wiotki pęd daje się łatwo urwać. Należy jedynie uważać,
by nie wyrwać go z ziemi z korzeniami. Wówczas będzie on nadal rósł i
przekształci się w dorosły, sztywny i kłujący asparagus, a w kolejnym roku
rozmnoży się ponownie.
 |
| Czasami trzeba mocno wytężyć wzrok, aby dojrzeć dzikiego szparaga. |
Sezon na dzikie szparagi jest bardzo krótki i na ogół
jedynym sposobem na ich skosztowanie jest własny zbiór. Niekiedy można je
spotkać na targowiskach, ale szybko znikają, gdyż ilości są znikome. Tymczasem
amatorów nie brakuje, a znawcy twierdzą, że dzikie szparagi są bardzo
aromatyczne, dużo bardziej niż zielone szparagi uprawne.
Zbierając trzymamy je w lewej dłoni, a gdy garść się zapełni,
zawiązujemy nitką i robimy z nich pęczek.
Do konsumpcji nadaje się najdelikatniejsza końcówka granulowana
i miękki kawałeczek łodygi. Szparagi dłuższe niż 20-25 są już łykowate i należy
je skrócić.
 |
| Świeżo zebrane szparagi najlepiej wstawić do szklanki z woda jak bukiet kwiatów. Tuz przed ugotowaniem obciąć kilkucentymetrowe czubki, które będą spożyte. Resztę łodygi wyrzucamy. |
Jak spożywać dzikie
szparagi?
Szparagi gotuje się 4-5 minut na parze lub w gorącej,
osolonej wodzie. Powinny być miękkie, ale lekko chrupiące, a nie rozgotowane.
Spożywane są często jako wykwintna przystawka z sosem
winegret lub polane olejem sezamowym.
Cieszą się też ogromną popularnością jako główny dodatek
do omletów. W Pirenejach Wschodnich na południu Francji, są jednym ze
składników omletu wielkanocnego, przygotowywanego tradycyjnie w Poniedziałek
Wielkanocny.
Według medycyny ludowej dzikie szparagi działają jak
afrodyzjaki. Nie przeprowadzono jeszcze jednak żadnych badań naukowych, które mogłyby to potwierdzić. Natomiast
stwierdzono, że są one z całą pewnością moczopędne.
 |
| Ugotowane dzikie szparagi |
Czy wiecie, że ….
· Szparagi
znane były już w starożytnym Egipcie.
· Nazwa
wywodzi się prawdopodobnie z języka greckiego. Theophraste (300 p.n.e.)
wymienia roślinę zwana Asparagos, skąd
powstała łacińską nazwa Asparagus, a następnie nazwy takie jak asperge po francusku czy szparag po
polsku.
· Początkowo
nazwa Asparagus dotyczyła ogólnie wszystkich młodych pędów roślin, dopiero z czasem zaczęto jej używać do określenia
młodych pędów szparagów z rodziny szparagowatych.
· Szparagi
uprawne (Asparagus Officinalis) białe
i zielone są w zasadzie tymi samymi roślinami, a różni je jedynie metoda
uprawy. Białe uprawiane są przysypane ziemią, bez dostępu światła, w
przeciwieństwie do zielonych, uprawianych na powierzchni gleby.
· Już Katon ,
200 lat p.n.e. w swoim dziele o wiejskiej ekonomii opisywał metodę uprawy szparagów.
· Rabelais
wspomina również szparagi , jako jeden z przysmaków Gargantui.
Wydarzenia w 2018
· Święto
Szparaga (Fête de l’asperge) w alzackiej miejscowości Hoerdt – 13 maja 2018
· Święto
Szparaga (Fête de l’asperge) w akwitańskiej miejscowości Pontonx-sur-l’Adour –
1 maja 2018
(wszystkie powyższe święta dotyczą szparagów hodowlanych)
A wy znacie jakieś święta związane ze szparagami?
Jeśli chcesz przeczytać więcej na temat szparagów:
