Dokładnie w sto lat od wystawy Kandiskiego w prestiżowej, nieistniejącej już, brukselskiej Galerie Georges Giroux, od 8 marca 2013 można w stolicy Belgii ponownie podziwiać dzieła tego wciąż awangardowego malarza. Tym razem wystawa została zorganizowana przez Królewskie Muzea Sztuk Pięknych w Brukseli.
Nie poszłam jej obejrzeć od razu, gdyż czekałam na zwiedzanie z historykiem sztuki zaplanowane przez jedno z brukselskich stowarzyszeń kulturalno-turystycznych.
W weekendy na ogół mnie tu nie ma, a ta właśnie wizyta z historykiem była zaplanowana na środę 5 czerwca i to po godzinach pracy, więc jakby specjalnie dla mnie.
![]() |
Zejście do sal wystawowych |
![]() |
Nie wolno było robić zdjęć, więc tylko dyskretnie chciałam pstryknąć naszą przewodniczkę w trakcie objaśnień, ale bardzo gestykulowała |
![]() |
To salka, gdzie w soboty prowadzone są specjalne zajęcia artystyczne dla dzieci związane z Kandinskim i wystawą |
![]() |
Katalog z wystawy (bagatela: "tylko" 35€) |
![]() |
plakaty w sklepiku muzealnym |
![]() |
i jeszcze jeden |
![]() |
Teoretyczne prace Kandinskiego o malarstwie są nadal wydawane i podobno nic się "nie zestarzały" |
![]() |
I znów reprodukcje i rosyjskie gadżety.. |
![]() |
![]() |
Jeden z najbardziej znanych obrazów "Czarna plama" (tu zdjęcie broszurki); Obraz wystawiony na brukselskiej wystawie wypożyczono z Muzeum Rosyjskiego w Sankt-Petersburgu. |
Idąc na wystawę nie wiedziałam zbyt wiele o tym malarzu. Owszem, znałam nazwisko i wiedziałam, że był ważnym teoretykiem i malarzem abstrakcyjnym. Wiedziałam, że pochodził z Rosji, i że po rewolucji pozostał w Niemczech, a potem przeniósł się do Francji.
No i w zasadzie na tym moja wiedza kończyła się. Może bym i rozpoznała jakieś jego obrazy, ale na pewno nie potrafiłabym zacytować choćby jednego z nazwy.
Ponieważ jednak kolor i linie u Kandinskiego bardzo przyciągały moją uwagę, postanowiłam dołączyć do owej grupy ze zwiedzaniem muzeum w towarzystwie historyka sztuki i dowiedzieć się czegoś więcej.
Był to bardzo dobry pomysł, bo mam teraz nieco większe wyobrażenie o jego twórczości i roli teoretyka malarstwa.
Dowiedziałam się też paru szczegółów i ciekawostek z jego biografii. Mam nawet ochotę przeczytać jakąś jego biografię :))
Urodził się w 1866 w Moskwie, a zmarł w 1944 w Neuilly sur Seine koło Paryża. Pochodził z zamożnej rodziny, wychował się w Odessie.
![]() |
Wassily Kandinsky (zdj. wikipedia) |
Jako przyzwoity młodzieniec z dobrej rodziny studiował prawo i dopiero koło trzydziestki stwierdził że chce być artystą od rana do wieczora, a nie tylko w wolnych od pracy chwilach.
Przy okazji był na tyle przyzwoitym młodzieńcem , że w wieku 26 lat ożenił się "z uprzejmości" z 33-letnią swą kuzynką tylko po to by nie została starą panną do końca życia.
![]() |
Gabriele Münter (zdj.wikipedia) |
Wyjechał studiować malarstwo na zachód. Był w Paryżu, Berlinie, ale osiadł w 1896 roku z Monachium. Nawet zaczął tam uczyć malarstwa...
No i stało się co się miało stać... Spotkał swą wielką miłość Gabrielę Münter. Była jego uczennicą, została malarką ekspresjonistyczną. Żyli razem przez jakiś czas , ale nigdy się nie pobrali.
To z nią i kilkoma innymi malarzami, Wassily Kandinsky tworzy awangardową grupę ekspresjonistyczną o nazwie Der Blaue Reiter (Niebieski Rycerz).
To on uważany jest za ojca malarstwa abstrakcyjnego dzięki "Obrazowi z kołem" z 1911 roku.
Wybucha jednak I wojna i Kandinsky wraca do Rosji (1914-21).
Na wystawie nie wolno było absolutnie nic fotografować, więc znalazłam zdjęcie tego obrazu na internecie.
![]() |
W. Kandinsky "Obraz z kołem" 1911 (zdj. internet) Obraz przyjechał do Brukseli z Muzeum w Tbilisi w Gruzji. |
W końcu jednak "małżeństwo z uprzejmości" ze starszą od siebie kuzynką zostało "rozwiązane drogą rozwodu" i w 1917 roku Kandinsky żeni się z poznaną rok wcześniej, młodszą do siebie o 30 lat Rosjanką Niną Andriejewską, z którą będzie miał syna (umrze on niestety w dzieciństwie). Wybucha jednak rewolucja i oczywiście wpływa to ogromnie na stan finansów rodziny Kandinskiego. Ponadto w 1922 nowe władze zabraniają oficjalnie sztuki abstrakcyjnej jako szkodliwej dla idei komunizmu.
![]() |
Kandinsky z zona Nina (zdj. internet) |
Pozostaje więc Kandinski w Weimarze (otrzymał tez obywatelstwo niemieckie i nauczał w Bauhaus od 1922 do 1933), ale po kilku latach i Niemcy stają się już innym krajem. W 1937 opuszcza więc faszystowskie Niemcy i udaje się do Francji (gdzie w 1939 roku dostał obywatelstwo francuskie). Tam przeżył lata wojny aż do śmierci w dniu 13 grudnia 1944 roku. Jego młoda wdowa poświęciła się propagowaniu jego myśli, teorii i sztuki. W 1980 przekazała wszystkie posiadane dzieła męża do Muzeum Pompidou w Paryżu. To dzięki niej Francja ma tak wiele obrazów tego ciągle awangardowego malarza.
Nie będę się rozpisywać na temat jego malarstwa i rożnych okresów twórczości, bo do tego trzeba się na malarstwie znać. Warto jednak zwrócić uwagę na kolory, motywy konia, wpływy folkloru i bajek rosyjskich.
Brukselska wystawa dotyczy jedynie jego twórczości z pierwszych dwudziestu lat XX wieku i została zatytułowana "Kandinsky i Rosja", gdyż w tym okresie wpływy jego rosyjskiego pochodzenia są bardzo obecne. Dużo wystawianych obrazów wypożyczono od muzeów moskiewskich i petersburskich.
Wystawa potrwa jeszcze do końca czerwca, więc kto jest w okolicach Brukseli i ma ochotę na kilka godzin prawdziwej "uczty dla ducha", niech skieruje swe kroki jak najszybciej w kierunku muzeum (to samo wejście co do Muzeum Magritte'a) i opisanej powyżej wystawy...